Avrupa, TRT’yi sıfırladı

TRT, 2009 yılında Türkiye’nin Avrupa Birliği’ne üyelik sürecine katkı sağlamak için ortağı olduğu Avrupa’nın yayın kuruluşu Euronews’ten adım adım çıkarıldı.

2009 yılında Bakanlar Kurulu kararı ile uluslararası yayın kuruluşu Euronews’e ortak olan TRT, kanalın denetleme kuruluna girdi. Ortaklığın amacı, kararda, “uluslararası Türkçe yayıncılın geliştirilmesi ve Türkiye’nin Avrupa Birliği’ne üyelik sürecine katkı sağlamak” olarak ifade edildi. Kararda, hissedarlığın üst sınırı yüzde 16 olarak belirlendi. Daha sonra TRT, Euronews’in yüzde 15.70’lik hissesine ortak oldu.

Cumhurbaşkanlığı Sarayı’nda 20 Şubat’ta yapılan Bakanlar Kurulu toplantısında ise TRT’nin Euronews ortaklığından çekilmesine karar verildi. 8 yıl önceki Bakanlar Kurulu kararı yürürlükten kaldırıldı. TRT’nin Avrupa yayınından çekilmesinin öyküsü Euronews’in ticari gerekçelerle aldığı iki karara dayandırıldı.

Sisi’ye yakın işadamı

19 Haziran 2015’te Mısırlı işadamı Necip Sawiris’in şirketi Media Globe Networks; yüzde 53’lük hissesini satın aldığı Euronews’ün patronu oldu. Sawiris’in Mısır’da Mursi’nin devrilmesi Sisi’nin getirilmesinde etkili isimlerden biri olduğu belirtildi. TRT, olağanüstü genel kurulda hâkim hisselerin Sawiris’in şirketine verilmesine itiraz etti. Ancak karar oy çokluğu ile kabul edildi. Bu adımla birlikte, TRT’nin Euronews’teki hisse oranı yüzde 15.70’ten yüzde 6.64’e düştü.

Yaklaşık 1.5 yıl sonra Euronews’ten Türkiye aleyhine bir karar daha geldi. Kanalın yüzde 25’lik hissesi, 2016 yılının sonlarına doğru, özel bir yayın kuruluşuna satıldı. Satış işlemi resmi olarak sonuçlanmadı. Satış süreci ile ilgili gizlilik kararı alındığından özel yayın kuruluşunun kimliği de gizlendi. Bu satışla TRT’nin hisse oranı neredeyse sıfırlandı. TRT’nin hisse oranının ise yüzde 2.12’ye düşeceği hesaplandı. 4. büyük ortak konumundan neredeyse en etkisiz hissedar konumuna düşürülen TRT, Euronews’in en yüksek karar organı olan Denetleme Kurulu’ndaki iki üyesini de kaybetti. Böylece TRT başta yayıncılık olmak üzere tüm idari kararlardaki söz hakkını kaybetti.

Tüm bu ticari kararlar, TRT ile Euronews arasındaki hissedarlık anlaşmasına da yansıdı. Buna göre, anlaşmanın esası olan Türkçe Euronews hizmetinin yapımı ve dağıtımına ilişkin lisans anlaşması da 16 Aralık 2016’da sonlandırıldı. Ancak Türkçe yayınların Ocak 2018’e kadar süreceği öğrenildi.

Sinan tartanoğlu/Cumhuriyet