Ataköy'de emsal oyunları: 2.7 milyar dolarlık kıyak

Katar Devleti TOKİ’den aldığı 125 dönümlük arazide hayata geçireceği 70 metre yüksekliğindeki Sea Pearl projesiyle Ataköy sahilini “kapattı.” 250 bin metrekare inşaat hakkı olan arsaya tam 547 bin metrekare inşaat yapılıyor. Turizm imarlı olmasına rağmen, 1401 konutun yer alacağı proje 2.7 milyar dolara satılacak…

TOKİ, Ataköy sahilindeki 124 bin 980 metrekare büyüklüğündeki araziyi “kıymetli arsa” ilanıyla 2008’de satışa çıkardı. İhale duyurusunda, Kültür ve Turizm Bakanlığı onaylı 20 Mart 1991 tarihli imar planıyla toplam 249 bin 960 metrekare inşaat yapılabileceği belirtildi.

İlanda arsayı alan yatırımcıların, otel, apart otel, gazino, marina, yat kulübü, alışveriş tesisleri, lokantalar, kongre tesisleri, akaryakıt satış üniteleri, sağlık kulübü, gösteri spor ve eğlence tesisleri inşa edebileceği vurgulandı. 23 Eylül 2008’de yapılan ihalede en yüksek teklifi 850 milyon lirayla Kat Turizm Gayrimenkul verdi. İhaleyi kazanan firmanın yüzde 80’i Katar devletinin yatırımı olan Qatari Diar adlı şirkete ait. Kat Turizm’de yüzde 10’ar hisseyle kamuoyunda “Becerikli Abdullah” olarak tanınan Abdullah Tivnikli’nin şirketi Eksim Holding ve Sinpaş Holding’in hissesi bulunuyor.

“TARTIŞMASIZ EN DEĞERLİ ARAZİ”

Kat Turizm Gayrimenkul, 2013 yılında arsa üzerinde proje geliştirmek için müteahhit firma arayışına girdi. Gazetelere verilen ilanda “İstanbul’un tartışmasız en değerli arazisi, arsa satış karşılığı hasılat paylaşımı yoluyla ihale edilecektir” ifadeleri yer alıyordu. Yapılacak ihale hayata geçirilecek projenin ilk etabını oluşturuyordu. 53 bin metrekarelik arsa alanında 2 emsal ile 107 bin metrekare inşaat yapılacağı duyuruldu. Kat Turizm’in ilanında tıpkı TOKİ’nin satış ihalesinde olduğu gibi şartnamede konutlarla ilgili bir ifade yer almıyordu. İlanda, “Turizm ve rekreasyon alanlarında otel, apart otel, gazino, marina, yat kulübü, alışveriş tesisleri, lokantalar, kongre tesisleri, akaryakıt satış üniteleri, gösteri, spor ve eğlence tesisleri, sağlık kulübü gibi tesisler yer alabilir” bilgilendirme notu yer alıyordu. TOKİ projeleriyle adını duyuran Kuzu Grup, ihaleyi kazandı.

İNŞAAT ALANI İKİYE KATLANDI

Kuzu Grup, arazinin tamamı üzerinde inşa edilecek projeyi Eylül 2014’te Dubai’deki Cityscape Global Fuarı’nda yabancı yatırımcılara tanıttı. Mimari çizimi Evrenol Architects imzasını taşıyan Sea Pearl (Deniz İncisi ) adlı projede, toplam 9 blokta 1401 adet konut, 17 adet ticari ünite ve otele ait 113 odanın yer alacağı açıklandı. TOKİ ihalesinde inşaat hakkı 249 bin metrekareydi. Ancak, Sea Pearl projesinde toplam 547 bin metrekare inşaat yapılacak.

MAHKEME DURDURDU, AMA…

Kuzu Grup Yönetim Kurulu Üyesi Özen Kuzu, bu alanın 320 bin metrekaresinin satılacağını ve toplam 2 milyar 700 milyon dolar gelir elde edileceğini duyurdu. Projenin tanıtımından birkaç gün sonra 25 Eylül’de İstanbul 10. İdare Mahkemesi yürütmeyi durdurma kararı verdi ve Bakırköy Belediyesi projeyi mühürledi. Kısa bir zaman sonra belediyenin başvurusuyla vurulan mühür söküldü. Projede değişiklik olmadan aynı plan ve ruhsatla çalışmalar devam ediyor. Teslimat tarihleri Mart 2017 ile Şubat 2018 olarak belirlenen projede metrekare satış fiyatı 7 bin 200 dolar ile 10 bin 550 dolar olarak belirlendi.

‘KIYIYA DUVAR ÖRÜLÜYOR’

Ataköy sahilinde devam eden inşaatlarla ilgili hazırlanan bilirkişi raporunda, kıyı bandında 70 metrelik yapı yükseliğinin belirlenmesi eleştirildi. Kıyı arkasının kıyı ile ilişkisinin kopartıldığı ve kıyı arkasında duvar etkisinin oluştuğu tespitini yapan bilirkişiler deprem riskine dikkat çekerek “Sıvılaşma hassaslığı yüksek bölgede yoğun ve yüksek yapılaşma önemli bir risk’’ dedi.

İKİ AYDA “KAMU YARARI” OLUŞTU

Sea Pearl projesini inşa eden Kuzu Grup, 2014 Mart’ında İstanbul Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü’ne başvurarak 24 saat çalışma izni istedi. Kurum, “inşaatın hemen yanında gürültüye hassas konut alanları var ve projede kamu yararı yok” diyerek akşam ve gece zaman diliminde çalışma izni vermedi. Ardından, Kuzu Grup kararın yeniden değerlendirmesini istedi. Kurum, 9 Haziran 2014’te projede kamu yararı olduğunu belirterek saat 19.00 – 07.00 arasında da inşaat faaliyetlerinin yürütülmesine izin verdi.

Ataköy sahili betona nasıl teslim oldu?

Cumhuriyet tarihinin ilk toplu konut projesine ev sahipliği yapan Ataköy, sahili ve anıtsal ağaçları ile İstanbul’un nadir yeşil alanlarından biriydi. 412 dönümlük arazi, 2001 yılında TOKİ’ye devredildi. ‘Turizm alanı’ ilan edilen arazi için otel, AVM ve benzeri fonksiyonlar tanımlandı. TOKİ araziyi parsellere ayırarak satışa çıkardı. İnşaat şirketleri turizm alanı olarak görünen arazilerde lüks konutlar yapmak için CHP’li Bakırköy Belediyesi’nin kapısını çaldı ve ruhsat aldı. Böylece Ataköy sahilindeki betonlaşmanın önü açıldı.

Hem mühürledi hem de mührü söktürdü

Sea Pearl projesinin yükseldiği arazide inşaat faaliyetlerinin başlaması üzerine Ataköy Konakları’nda oturanlar Bakırköy Belediyesi, İstanbul Büyükşehir Belediyesi ve Kültür ve Turizm Bakanlığı aleyhinde 10. İdare Mahkemesi’nde dava açtı. Davada, 3 Aralık 2013 tarihinde verilen 5736 sayılı inşaat ruhsatları ile ruhsatların dayanağı olan imar planlarının yürütmesinin durdurulması ve iptali” istendi.

Başvuruyu değerlendiren mahkeme 15 Ağustos 2014’te oy birliği ile imar planlarının ve ruhsatların yürütmesini durdurdu. Kararın tebliğ edilmesinin ardından CHP’li Bakırköy Belediye Başkanı Bülent Kerimoğlu Eylül 2014’te inşaatları mühürletti. Ancak Bakırköy Belediyesi’nin Hukuk İşleri Müdürlüğü inşaat ruhsatının hukuka ve yasalara uygun olduğunu’ savunarak mahkemenin yürütmeyi durdurma kararına itiraz etti. İstanbul 10. İdare Mahkemesi itirazı uygun buldu ve belediye kendi vurduğu mührü kendisi söktürdü. Böylece, Sea Pearl projesinde inşaat çalışmaları yeniden başladı…

“Ruhsat yasadışı belediye suç işledi”

Bakırköy Belediyesi, Sea Pearl projesi için inşaat ruhsatlarını 1991 yılında çıkan Kültür ve Turizm Bakanlığı onaylı Turizm Merkezi planına göre verdi. Mimarlar Odası İstanbul Büyükkent Şube Sekreteri Ali Hacıalioğlu, belediyenin ruhsat aşamasında suç işlediğine dikkat çekerek “2012 onaylı Nazım İmar Planı varken, 1991 yılı planıyla ruhsat verilemez. Şu andaki inşaat ruhsatı yasa dışıdır” dedi.

EMSAL OYUNLARI

Turizm imarlı arazilerde konut inşa edilmesi halinde emsalin 1 olması gerektiğini söyleyen Hacıalioğlu “Sea Pearl projesinde 2 emsalle inşaat yapılıyor. Halbuki otel bloğu hariç diğer 8 blok için inşaat alanının yarı yarıya düşmesi gerekiyordu” diye konuştu.

Sea Pearl projesinde turizm niteliğindeki alanda konut yapılarak haksız kazanç elde edildiğini belirten Hacıalioğlu, “Buraya günübirlik konaklama tesisi yapılabilir. Ancak rezidans adı altında konut inşa ediliyor, bu hukuki değil. Eğer konut yapılıyorsa o nüfus yoğunluğuna göre okul, hastane, kreş gibi donatıların yapılması gerekir. Bu da inşaat yoğunluğunun düşmesi demek, ama yapılmıyor” dedi.

VATANDAŞLARI UYARIYORUM

Turizm alanına konut yapılması hakkında geçtiğimiz hafta Kültür ve Turizm Bakanlığı, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ile Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü’nü yazıyla bilgilendirdiklerini kaydeden Hacialioğlu, projeden ev alacakları da şöyle uyardı:
“Buradan daire alanların her biri ticari fonksiyonlu bir birim aldıklarını bilmeliler. Vergi dairesiyle ilişki kurulması gerekir. Eğer kurulmazsa Defterdarlık vergi dairesi bunları incelemelidir. Çünkü oralar plana göre konut değildir, ticari amaçlı bölgedir.”

Usulsüz bir rant yaratıldı

Se­a Pe­arl pro­je­si, res­mi ya­zış­ma­lar­da “a­part otel ve otel pro­je­si­” ola­rak yer alı­yor.
“A­part da­ire­ler, ge­çi­ci sü­re­li ko­nak­la­ma­lar için tu­rizm amaç­lı in­şa edi­len ya­pı­lar­dı­r” di­yen Gay­ri­men­kul Hu­ku­ku Der­ne­ği Baş­ka­nı Ali Gü­venç Ki­raz,“Tu­rizm alanlarına sağ­la­nan faz­la in­şa­at hak­kıy­la ko­nut yap­mak, fir­ma­ya eks­tra rant sağ­lar. Bu rant imar hu­ku­ku açı­ğı kul­la­nı­la­rak ya­ra­tıl­mış usul­süz bir rant­tı­r” de­di. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, 29 Ocak 2013 tarihinde yayımladığı genelgeyle Tapu ve Kadastro Müdürlüklerine imar planlarında ‘turizm tesis’ alanı olarak görülen yerlere kesinlikle kat irtifakı veya kat mülkiyeti verilmemesi gerektiğini bildirmişti.

İsmail Şahin/Sözcü